Θυρεοειδής Αδένας

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αδένες του ενδοκρινικού μας συστήματος.
Βρίσκεται στο λαιμό μας, ακριβώς μπροστά από τους χόνδρους του λάρυγγα και αποτελείται από δύο λoβούς, τον αριστερό και το δεξιό, που ενώνονται μεταξύ τους με τον ισθμό. 

O θυρεοειδής αδένας παράγει τρεις βασικές ορμόνες, τη θυροξίνη (Τ4), την τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και την καλσιτονίνη.
Η καλσιτονίνη παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου στον οργανισμό μας. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. 

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς είναι: ο υποθυρεοειδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός, η βρογχοκήλη, η θυρεοειδίτιδα (φλεγμονή), οι όζοι (μικρά ογκίδια) θυρεοειδούς και ο καρκίνος θυρεοειδούς αδένα.

Σε αυτή την περίπτωση ο αδένας υπερλειτουργεί, εκκρίνει δηλαδή περισσότερο ορμόνες από τα φυσιολογικά όρια.
Υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκληθεί από την ανάπτυξη -πάνω στο αδένα- όζων (μικρών ογκιδίων), ή και άλλων αιτίων, όπως μια ίωση ή χρήση ιωδιούχων σκευασμάτων.

Κύρια συμπτώματα είναι η εύκολη κόπωση χωρίς εμφανή αιτία, αδυναμία, μείωση σωματικού βάρους, ευσυγκινησία, ταχυκαρδίες, αρρυθμίες, δυσκολία στον ύπνο,  νευρικότητα, ή και δυσκολία στην κατάποση.
Ο υπερθυρεοειδισμός που είναι ανεξέλεγκτος μπορεί να προκαλέσει ακόμα και οστεοπόρωση, ή πίεση στα μάτια, το γνωστό «εξόφθαλμο».

Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή ο αδένας υπολειτουργεί και κατά συνέπεια παρουσιάζει μειωμένη παραγωγή ορμονών.
Στην κατάσταση αυτή φαίνεται να εντοπίζονται προβλήματα στην πνευματική εγρήγορση του ατόμου ή και στις σωματικές του αντοχές. Ενδέχεται να παρουσιαστούν αύξηση του βάρους, κόπωση, μυϊκή αδυναμία, κράμπες, ξηροδερμία, ενώ σε προχωρημένο υποθυρεοειδισμό το πρόσωπο δείχνει χλωμό, τα βλέφαρα πρησμένα, και μπορεί να παρατηρηθεί τριχόπτωση, ανωμαλίες στον κύκλο, υπερχοληστεριναιμία ή υπονατριαιμία. 

Η βρογχοκήλη αφορά στη διόγκωση του ίδιου του αδένα. Κάποιες φορές συνδέεται με κάποια από τα παραπάνω,  χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο.
Η βρογχοκήλη συνδέεται περισσότερο με την ανατομία του ίδιου του αδένα (μέγεθος) και όχι τόσο με τη λειτουργία του. Μάλιστα, όταν η πίεση που ασκεί ο αδένας στην τραχεία είναι αρκετά μεγάλη ο πάσχων θα πρέπει να επισκεφθεί ειδικό γιατρό για αξιολόγηση και θεραπεία με τυχόν χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος.

Πολλές είναι οι φορές που παρουσιάζονται στο θυρεοειδή αδένα μικρά ογκίδια, οι γνωστοί «όζοι». Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται στενή παρακολούθηση και παρακέντηση των πιθανά ύποπτων όζων.

Τα τελευταία χρόνια δυστυχώς έχει αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των καρκίνων του θυρεοειδούς. Η αύξηση αυτή είναι πιθανόν να οφείλεται είτε σε περιβαλλοντικούς παράγοντες είτε και στη δυνατότητα καλύτερου και γρηγορότερου εντοπισμού των μικρών καρκινωμάτων, που παλαιότερα περνούσαν απαρατήρητα.

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς συνήθως εμφανίζεται στην περιοχή του λαιμού σαν ένα οζίδιο ή μια μάζα, που όμως δεν προκαλεί πόνο.
Τα οζίδια αυτά παρουσιάζονται σχετικά συχνά, αλλά μόνο 5-10% αυτών είναι κακοήθη.
Για τους περισσότερους καρκίνους του θυρεοειδούς, η διάγνωση γίνεται έγκαιρα και μπορούν να θεραπευθούν εύκολα και ολοκληρωτικά με χειρουργική επέμβαση.

Υπάρχουν τέσσερις μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς:

Η συχνότερη μορφή και αυτή ίσως με την καλύτερη πρόγνωση. Τα ποσοστά ίασης είναι πολύ υψηλά. Αυτός ο τύπος αφορά στα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της θυροξίνης, της κύριας ορμόνης που παράγει ο αδένας.

Πολύ πιο σπάνιος τύπος καρκινώματος. Και αυτή η μορφή έχει καλή πρόγνωση, δυστυχώς όμως όχι όση και στο θηλώδες καρκίνωμα.

Αφορά στα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα που παράγουν την καλσιτονίνη. Έχει συνήθως μέτρια πρόγνωση. Σε κάποιες  περιπτώσεις μάλιστα μπορεί να συνυπάρχει και με άλλες μορφές καρκίνου.

Αποτελεί μόλις το 3% του συνόλου των καρκινωμάτων του θυρεοειδούς και αποτελεί ίσως τη μορφή με την πιο αδύναμη πρόγνωση. Εμφανίζεται συνήθως σε αρκετά ηλικιωμένα άτομα, άνω των 65 ετών.